Ankara’da çok sayıda konut ve sinema projeleri ve imar planları üreten, büyük ölçekli proje lere ve planlara imza atan, bunlara paralel olarak kimi projelerin yapım işlerini de üstlenen, Ankara’nın yapılı çevresini oluşturan çeşitli ve nitelikli yapılar tasarlayan, kentin kültürel ha yatında mekânsal açıdan önemli izler bırakan Fehmi Doğan-Mehmet Ünal ikilisinin ortak mimarlık serüvenlerinin başlangıcı 1962 yılına tarihlenmektedir. 1981 yılına dek süren bu ortaklık döneminde 50’ye yakın imar planına, Türkiye’nin çeşitli yerlerinde otel, motel, hastane, bir hükümet konağı, apartman, sinema, işhanı projelerine imza atan ikilinin Ankara’da bulunan önemli yapılarının arasında çeşitli eğitim ve öğretim tesisleri, kamu ya pıları, apartmanlar ve sinema yapıları yer alır. Bunlar; Ankara Meteoroloji Yüksek Okulu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Metalurji Fakültesi, Ankara Üniversitesi Dişçilik Fakültesi, Çankaya Sineması ve Apartmanı, Karınca Sineması ve Apartmanı, Akay Dedeman Sineması, Sümerbank Halı Sarayı, Etibank Mensupları Yapı Kooperatifi olarak örneklenebilir. Öte yandan ikili, Ankara’da 10 kadar binanın hem mimari tasarımlarını hem de yapım işlerini tamamlayarak mimarlık, planlama ve mühendislik alanlarında çalışma ve her üç alanda da eserlerini üretme fırsatı bulmuşlardır.

 

Ortaklardan Fehmi Doğan, 1933 yılında Nevşehir’de doğmuştur. İlkokula Ankara’da başlamış, ailesinin Nevşehir’e taşınması ile ilkokul ve ortaokulu Nevşehir’de bitirmiştir. Lise eğitimini Kayseri’de tamamlayan Doğan, mezuniyeti sonrasında üniversiteye devam etmek üzere İstanbul’a gitmiş, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden 1959 yılında mezun olmuştur. Öğrenciliği sürecinde (1956-1959) İtalyan Mimar Prof. Dr. Luigi Piccinato’nun da yer aldığı Ataköy projesinde stajyer mimar olarak çalışmıştır.

 

Mezuniyetinin ardından Kayseri’de ilk ofisini açan Doğan, 1960 - 1961 yıllarında Malatya’da yedek subay olarak İnşaat Emlak Müdürlüğünde proje hizmetlerini sürdürmüş, 1962 yılında Ankara’ya taşınarak serbest çalışma yaşamına burada devam etmiştir. O yıl yaptığı Motorlu Taşıt ve Garaj İşçileri Yapı Kooperatifi projesi ile ve sonrasında Bayındırlık İskan Bakanlığına yaptığı Kırşehir Belediye Sarayı projesinin tip proje olarak seçilmesi ile tanınırlığı ve iş yükü artmış, bunun üzerine ortaokuldan yakın arkadaşı ve aynı zamanda meslektaşı olan Mehmet Ünal’a ortaklık teklif etmiş ve ikili birlikte çalışmaya başlamıştır.

 

1981 yılında ortaklığın bitmesi üzerine 1983 yılında kızı Kumru (Doğan) Arapgirlioğlu’nun da katılımıyla Doğan Mimarlık, Kent Planlama ve Danışma adı altında çalışmalarını sürdüren Fehmi Doğan, bu dönemde planlama işlerine ağırlık vermekle birlikte Ankara içinde ve dışında apartman, otel ve İşhanı projeleri üretmeye devam etmiştir. 1993 yılında Kumru (Doğan) Arapgirlioğlu ile birlikte Fehmi Doğan Mimarlık Mühendislik, Şehircilik ve Müşavirlik Limited Şirketini kurmuş ve 2000 yılına kadar bu şirket bünyesinde kızı ile birlikte üretmeye devam etmiştir. Bu dönemde 30’a yakın imar planı, Yenikent (Ankara) 2068 konutluk toplu konut projesi ve Ankara içinde ve dışında özel şahıs ve kamu kurumları için 10’a yakın mimari proje tamamlanmıştır. 2014 yılında aramızdan ayrılan Fehmi Doğan’ı saygıyla anıyoruz.

 

Ortaklardan Mehmet Ünal, 1933 yılında Ürgüp Mustafa Paşa (Sinasos) köyünde doğ muştur. Cumhuriyet’in yetiştirdiği bir öğretmenin oğlu olarak, iyi bir eğitim almış, Nevşehir Ortaokulunda okuduğu dönemde, daha sonra uzun yıllar beraber çalışacağı Fehmi Doğan ile tanışmıştır. Liseyi Ankara Gazi Lisesinde bitiren Ünal, Üniversite için İstanbul’a gitmiş, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden 1957 yılında mezun olmuştur. 1957 1961 yılları arasında Ankara’da Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünde görev yapmış, 1962 yılında Fehmi Doğan ile başlayan ortaklık süreci 1981 yılına dek devam etmiştir. 2005 yılında kaybettiğimiz Mehmet Ünal’ı saygıyla anıyoruz.

 

“Ankara’da İz Bırakan Mimarlar” projesi kapsamında Fehmi Doğan- Mehmet Ünal üzerine düzenlenen panelde gerçekleştirilen sunuşların geliştirilmiş metinleri ile derlenen bu kitap, ikilinin birlikte ürettikleri mimari projelerin, imar planlarının yanı sıra mimarların dönem mimarlığı içindeki yerlerini ve önemli uygulamaları aracılığıyla Ankara’daki katkı larını tanıtmayı hedefliyor.

​

Prof. Dr. Nuray Bayraktar